miðvikudagur, 28. maí 2008

Hveitikímskex

Hveitikímskex

15 g hveitikím
1/8 tsk. matarsódi (má sleppa)
1 msk. sykurlaust síróp frá DaVinci Gourmet, bragð eftir smekk (fæst í verslunum Kaffitárs)
1-1 1/2 msk. vatn
3 msk. olía til steikingar, bragðlítil

Blandið hveitikími, sírópi og vatni saman þannig að úr verði deig, álíka þykkt og miðlungsþykkur hafragrautur. Hellið olíu á góða, slétta, viðloðunarfría pönnu og dreifið úr hveitikímsblöndunni á pönnuna með skeið þannig að úr verði þunn, hringlaga kaka, gott er að hafa kökuna aðeins þykkari við jaðrana þar sem hún steikist mest. Stillið á meðalhita og steikið kökuna í u.þ.b. 7-10 mínútur á hvorri hlið. Óhætt er að snúa henni oftar en einu sinni til þess að tryggja að hún steikist jafnt. Kælið aðeins og berið fram með smjöri. Einnig má hafa kökuna ósæta og setja kryddjurtir í stað síróps en þá þarf að setja meira vatn í uppskriftina.

Hveitikímspítsa

Hveitikíms-pítsa

Botn:

30 g hveitikím
1/2 msk. ítalskar kryddjurtir
1/2 dl vatn (meira ef þarf)
1 msk. olía, bragðlítil t.d. Ísío4

Hitið ofninn í 200°C. Blandið hveitikími og kryddjurtum saman í bolla eða glasi og bætið vatni saman við í smáum skömmtum, hrærið í á milli þar til blandan verður hæfilega þykk og vel samlöguð. Blandan á að vera álíka þykk og miðlungsþykkur hafragrautur. Klæðið ofnplötu með smjörpappír og smyrjið olíu á pappírinn. Hellið „deiginu“ ofan á pappírinn og dreifið úr því þannig að úr verði þunnur og hringlaga botn. Gætið þess að hann sé sem jafnastur á þykkt og að engin göt séu í deiginu.
Bakið í 15-20 mínútur eða þar til botninn virðist laus við nær allan raka.

Álegg:
grænmeti að eigin vali, t.d. paprika, laukur og sveppir
olía til steikingar
tómatmauk
1-2 msk. vatn
krydd, eftir smekk
álegg að eigin vali, t.d. pepperoni og skinka
ostur, rifinn
2 msk. olía
2 hvítlauksgeirar
Maldon-salt

Steikið grænmeti í svolítilli olíu á pönnu eða setjið það í álpappír og bakið í ofninum um leið og pítsubotninn. Takið botninn úr ofninum og smyrjið tómatmauki ofan á, gott er að þynna tómatmaukið með vatni og krydda t.d. með örlitlu chili-dufti, salti og ítölskum kryddjurtum. Setjið álegg á botninn, dreifið grænmeti ofan á og stráið osti yfir. Bakið aftur í 15-20 mínútur eða þar til osturinn er bráðnaður og fer að taka lit. Hellið olíu í litla skál og setjið hvítlauk út í, ef olían er hituð örlítið næst meira bragð úr hvítlauknum. Berið pítsuna fram með hvítlauksolíu og stráið Maldon-salti yfir hana.

Vegna þess að hveitikím bakast hægt þarf að forbaka (í raun þurrka) botninn og best er að gera frekar nokkra litla botna en að gera stóran botn fyrir alla fjölskylduna því kímið er laust í sér og bakast illa inn að miðju ef botninn er stór. Forbakaðir botnar geymast vel í frysti.

Kræsingar úr hveitikími

[Eftirfarandi grein birtist í 16. tbl. Gestgjafans 2007 og er birt með góðfúslegu leyfi höfundar og ritstjóra]

Heilsubúðir og heilsudeildir flestra stórverslana bjóða upp á hveitikím (e. wheat germ), eina næringarríkustu fæðutegund sem fyrirfinnst. Hveitikím inniheldur 23 næringarefni og magn næringarefna í hverju grammi er meira en í nokkru öðru grænmeti eða korni. Vegna þess að hveitikím er svo ríkt af næringarefnum, vítamínum, járni og trefjum er hægt að leggja að jöfnu u.þ.b. 30 g af hveitikími og 250 g af grænmeti sem eru góðar fréttir fyrir þá sem þurfa að auka magn grænmetis í fæðunni og ekki síður fyrir þá sem þurfa að skera niður neyslu á einföldum kolvetnum. Hægt er að útbúa uppáhaldsréttina úr hveitikími á nýjan og næringarríkari hátt án hveitis og sykurs, t.d. „brauð“, pítsubotna, kexkökur og margt fleira.

Hvað er hveitikím?

Hveitikím er „hjarta“ hveitikjarnans, fóstur hveitifræsins, og verður oftast til sem aukaafurð við mölun hveitis. Kímið er fjarlægt úr hvítu hveiti og flestum tegundum heilhveitis vegna þess að olíur í kíminu oxast og stytta geymsluþol hveitisins verulega. Hveitikím er prótínríkt og inniheldur meira prótín en er að finna í flestum kjötvörum, það er því sérstaklega gott fyrir þá sem borða lítið eða ekkert af kjöti. Magn næringarefna í hveitikíminu virðist endalaust; það inniheldur meira magn kalíums og járns en nokkur önnur fæðutegund og einnig inniheldur það mikilvægar fitusýrur, ríbóflavín, kalsíum, sink, magnesíum og A-, B1- og B3-vítamín í miklu magni. B1- og B3-vítamín eru mjög mikilvæg til að viðhalda jafnri orku og heilbrigði vöðva, innri líffæra, hárs og húðar. Annað mikilvægt vítamín sem finnst í hveitikími er E-vítamín en það er mjög mikilvægt andoxunarefni sem talið er hægja á öldrun og geta komið í veg fyrir hjartasjúkdóma auk þess sem það dregur úr streitu. E-vítamín hjálpar líkamanum einnig að koma í veg fyrir blóðtappa og gegnir mikilvægu hlutverki við styrkingu ónæmiskerfisins.

Vegna þess hve mikið er af flóknum kolvetnum og prótíni í hveitikími er það einstaklega gott fyrir uppbyggingu vöðva og vegna magns vítamína og fitusýra er hveitikím hið fullkomna fæðubótarefni fyrir vaxtaræktarfólk og íþróttaiðkendur. Rannsóknir hafa sýnt að neysla á hveitikími hjálpar til að halda líkamanum í toppstandi og margir íþróttamenn nota það í mataræði sínu til að bæta starfssemi hjarta- og æðakerfis og bæta þol. Þeir sem hafa ofnæmi eða óþol fyrir glúteni ættu þó að fara varlega í neyslu á hveitikími því það inniheldur örlítið af hinu klístraða glúten-prótíni.

* Hveitikím er hægt að kaupa bæði þurrkað og ferskt. Þurrkað hveitikím er dökkbrúnt en það ferska er ljóst og er alltaf geymt í kæli í þeim verslunum þar sem það fæst. Alltaf ætti að geyma hveitikím í kæli eftir að pakkinn hefur verið opnaður, þetta á líka við um þurrkað hveitikím.

* Athugið að þurrkað hveitikím loðir ekki jafn vel saman og ferskt hveitikím og hentar því illa til að búa til réttina í þessum þætti.

* Hveitikím hegðar sér mjög ólíkt hveiti við bökun. Það lyftir sér illa og þarf nokkuð langan tíma til að verða fullbakað þegar það er notað eitt og sér. Útkoman verður því yfirleitt nokkuð þunn brauðsneið eða kaka. Best að sleppa blæstri á ofnum sem bjóða upp á þann möguleika.



Hér sést svokallað "Yggdrasilshveitikím" sem er ferskt og loðir vel saman. Þetta hveitikím fæst m.a. í Hagkaupum, Maður lifandi, Yggdrasil og Fjarðarkaupum. Í allar uppskriftir með hveitikími á þessari síðu er þetta hveitikím notað - nema annað sé tekið sérstaklega fram.

Kínverskur

Svei mér kominn tími á meiri mat.
Hér er kvöldmatur gærkvöldsins sem var tilraun en heppnaðist svo rosalega vel að hann verður að fá að fara niður á blað. Það má að sjálfsögðu nota hvaða kjöt sem er og nautakjöt eða kjúklingur myndi passa vel hér líka en í gær var það svínakjöt því ég er að spara og það var á tilboði.


Wok-grænmeti með sesamfræjum og svínakjöti


1/4 hvítkálshöfuð
1 blaðlaukur
1 rauðlaukur
2 paprikur
6 msk. olía
4-5 msk. sesamolía
5-6 msk. sesamfræ
4 msk. engiferrót, söxuð
3 chili-aldin, söxuð
4 msk. tamarind-sósa
3 msk. xylitol
600 g svínakjöt, skorið í bita eða strimla

Sneiðið allt grænmeti niður í granna, langa strimla. Hitið 3-4 msk. af olíu og 2-3 msk. af sesamolíu í djúpri pönnu eða wok-pönnu, bætið 3 msk. af sesamfræjum, 2 msk. af engiferrót og helmingnum af chili á pönnuna og steikið síðan grænmetið. Hellið 2-3 msk. af tamarind-sósu yfir og stráið 1 1/2 msk. af xylitoli ofan á. Hrærið vel í og steikið í u.þ.b. 10-15 mín.
Hitið afganginn af olíunum á annarri pönnu, bætið sesamfræjum, engiferrót og chili saman við og steikið svínakjöt í blöndunni. Hellið restinni af tamarind-sósunni yfir ásamt xylitolinu og steikið þar til kjötið er fullsteikt. Setjið saman á disk eftir smekk og hentisemi og dreypið t.d. sesamolíu yfir.